Ogólnie o składnikach kosmetyków

Woda (INCI: aqua) 

Woda to główny składnik większości kosmetyków, stanowi ważny surowiec i wbrew pozorom wcale nie najtańszy. Musi ona mieć odpowiednią czystość - co najmniej taką, jak woda pitna, ale najczęściej jest dodatkowo oczyszczana i badana pod kątem czystości chemicznej i mikrobiologicznej. Wbrew obiegowym opiniom, nawilżanie skóry wodą nie daje trwałego efektu kosmetycznego. Namoczenie skóry zwiększa nawilżenie na krótki czas i jeśli woda nie zostanie zatrzymana w naskórku szybko wyparowuje do otoczenia. Dlatego najefektywniejszą metodą nawilżania skóry jest wzmacnianie naturalnych barier hamujących utratę wody.

Woda w kosmetyku pełni funkcję rozpuszczalnika, wpływa na konsystencję produktu i jest nośnikiem aktywnych substancji w niej rozpuszczalnych. Jeżeli do produkcji kosmetyków stosujemy wodę termalną lub hydrolaty kwiatowe to woda pełni wtedy także funkcję składnika aktywnego.

• Hydrolat kwiatowy (woda kwiatowa, woda aromatyczna) jest to produkt otrzymywany przy destylacji z parą wodną całych roślin lub ich części.  Zawiera wiele cennych substancji aktywnych, dobroczynnych dla skóry - substancje roślinne rozpuszczalne w wodzie oraz śladowe (0.02% - 0.5%) ilości olejków eterycznych. Wody kwiatowe używane są jako faza wodna w produkcji lotionów, kremów i mydeł. Samodzielnie mogą być używane jako toniki, czy odświeżacze powietrza do pomieszczeń. Hydrolaty mają różne właściwości w zależności od roślin, od których pochodzą.
• Woda termalna - to woda lecznicza, pochodząca z warstw leżących głęboko pod ziemią, której temperatura na wypływie ze źródeł wynosi co najmniej 20ºC. W trakcie przepływu przez kolejne warstwy geologiczne, woda termalna wzbogacana jest różnymi pierwiastkami śladowymi i minerałami. Wody różnią się nieco działaniem, bo w każdym źródle kryje się niepowtarzalny zestaw innych substancji. Ich korzystny wpływ na organizm został naukowo zbadany i potwierdzony medycznie. Czysta woda termalna wykorzystywana jest do różnych zabiegów wodnych, można stosować ją do kąpieli, okładów, ale także jako składnik preparatów przeznaczonych do pielęgnacji skóry wrażliwej.
    

Parafina (INCI: Paraffinum Liquidum)

Parafina jest mieszaniną węglowodorów nasyconych i otrzymywana jest m.in. z ropy naftowej, ze smoły węgla brunatnego lub syntetycznie. Nie ma smaku, zapachu, jest nierozpuszczalna w wodzie i etanolu. Nie jest przyswajalna dla organizmu człowieka, nie ma w niej składników odżywczych, nie uczula.

Jest powszechnie używana w tradycyjnych kosmetykach, z uwagi na niską cenę i łatwość pozyskania. Parafiny (stałe) stosowane są popularnymi składnikami sztyftów, kredek, szminek, okładów, masek. Oleje parafinowe (mineralne, płynne parafiny) stosowane są do wyrobu kremów, mlecz-ka, olejków do opalania, płynów do włosów, okładów, maseczek, masażu.

Działanie: natłuszcza, nawilża, wygładza, zapewnia ochronę, uelastycznia. Po aplikacji pozostaje na powierzchni skóry - działa zewnętrznie (przez okluzję) tzn. tworzy na powierzchni skóry film utrudniający przenikanie wody przez naskórek i w ten sposób chroni skórę przed utratą wilgoci.

 

 Minusy parafin.

Oleje mineralne powodują całkowitą okluzję, a tym samym odcięcie skóry od środowiska zewnętrznego. Ma to swoje zalety (zabezpieczenie skóry przed substancjami szkodliwymi), ale również wady: nie pozwalają na przenikanie substancji hydrofilowych (czyli np. wody) do skóry, utrudnia jej oddychanie (warstwa jest nieprzepuszczalna także dla gazów), uniemożliwiają prawidłowe wnikanie w skórę składników aktywnych zawartych w kremie lub lekach, czyniąc je w dużej części bezużytecznymi, hamuje wydzielanie i wydalanie produktów przemiany materii.

Wciskając się w pory (w tym ujścia gruczołów) uniemożliwia swobodne wydalanie łoju i potu. Blokując swobodne usuwanie łoju powoduje zaczopowanie gruczołów łojowych i powstawanie zaskórników. Parafina odcinając dopływ tlenu z otoczenia sprzyja rozwojowi bakterii beztlenowych w skórze. Kurz, cząstki pudru, różu, tuszu itd. łatwo przylegają do powłoki parafinowej. Parafina jest lepka, łatwo przylega do skóry, trudno ją zmyć ze skóry, bowiem węglowodory są mało reaktywne chemicznie i bardzo stabilne.

Z uwagi na odczucia aplikacyjne (gładkość skóry) oraz długotrwałe pozostawanie na skórze, wiele baz i fluidów pod makijaż zawiera parafinę zmieszaną z barwnikami, ponieważ skutecznie maskuje ona nierówności skóry i przebarwienia – wypełnia drobne zagłębienia i pory. Nadmierne stosowanie kosmetyków z parafiną może prowadzić do rozszerzenia porów.

W celu złagodzenia lub likwidacji negatywnych skutków okluzji, do preparatów kosmetycznych zawierających parafiny dodaje się środki osłabiające spójne warstwy oklu-zyjne, są to: tłuszcze, woski (cetiol, mirystol), sterole.
 
W związku ze szczelną powłoką okluzyjną powinniśmy unikać produktów (szczególnie kremów i maści do twarzy w przypadku cery tłustej) zawierających w dużych ilościach: Paraffin, Mineral Oil, Paraffinum liquidum, perliqu-idum, Petrolatum, Petroleum, Microcrystalline wax, Syn-thetic Wax, Isoparaffin, Ceresin, Vaseline, Cera Microcristallina, Ozokerite.

Zamiast produktów z parafiną najlepiej wybierać produkty zawierające np. wosk Candelilla, caranuba, pszczeli (beeswax), olej jojoba (Simmondsia Chinensis Seed Oil), alkohole tłuszczowe: cetyl-, stearyn-, oleyl-, lauryl-alcohol, masło kakaowe (Theobroma Cacao Seed Butter), masło shea (Butyrospermum Parkii), sorbitol, glicerynę, mannitol, lecytynę.

C.D.N.